Czym jest i jakie są rodzaje ryzyka finansowego?

Każda aktywność wiąże się z pewnym ryzykiem. Różna jest skala możliwości wystąpienia konkretnego zdarzenia, czyli poziom ryzyka. W zależności od powagi sytuacji, w której się znajdujemy szukamy sposobów by konkretny typ ryzyka zmniejszyć, często również całkowicie rezygnujemy z wykonywania danej czynności, aby uniknąć poważnego ryzyka. Analogicznie sprawa wygląda gdy chodzi o finanse – również w przypadku inwestowania środków lub ich pożyczania należy oszacować ryzyko takich operacji. Czym jest i jakie są rodzaje ryzyka finansowego? Jakie są czynniki odpowiadające za ryzyko kredytowe? W jaki sposób odbywa się zmaterializowanie ryzyka kredytowego?

Co to jest ryzyko kredytowe?

Gdy chodzi o ryzyko kredytowe definicja zakłada, że dotyczy ono w głównej mierze banków. To one muszą uporać się z niepewnością tego, czy klient przez cały okres kredytowania będzie w stanie spłacać raty na czas. Pytając, co to jest ryzyko kredytowe, najłatwiej zdefiniować to pojęcie jako niebezpieczeństwo braku regularnych spłat zadłużenia przez klienta. Każda zwłoka w regulacji zobowiązań przez klienta jest dla banku stratą, a co za tym idzie zmniejsza jego przychód. Ryzyko tego typu dotyczy wszystkich dłużnych instrumentów finansowych: pożyczek, kredytów, kart kredytowych, linii kredytowania, a nawet limitu kredytowego udzielonego w ramach rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego. 

Ryzyko kredytowe jest zależne również od innych typów ryzyka i często wzrasta proporcjonalnie właśnie do nich, dlatego też osoby szacujące ryzyko, dyrektorzy finansowi i analitycy, są bardzo istotnymi pracownikami w bankowości – zmieniająca się gospodarka wpływa na to jakie warunki panują na rynku bankowym. 

Czynniki ryzyka kredytowego, czyli co uwzględnia bank w szacowaniu ryzyka?

Czynniki ryzyka kredytowego zmieniają się w czasie i są różne dla każdego kredytobiorcy. Można je oczywiście posegregować w zależności od ich typu, jednak w przypadku każdego potencjalnego klienta są one zmienne i podlegają pewnym różnicom. Czynniki ryzyka kredytowego można podzielić na wewnętrzne i zewnętrzne. Gdy chodzi o ryzyko kredytowe czynniki najczęściej wyróżniane to: rodzaj kredytobiorcy – czy o kredyt stara się osoba fizyczna, firma, czy jednostka finansów publicznych. Innym równie ważnym czynnikiem, który wpływa na ryzyko kredytowe banku jest sytuacja finansowa kredytobiorcy, czy posiada już jakieś zobowiązania, czy spłaca je regularnie, skąd pochodzą jego przychody. Pomocnym czynnikiem przy szacowaniu ryzyka kredytowego jest wysokość zobowiązania oraz okres na jaki udzielany jest kredyt. Poza tymi czynnikami banki badają również inne: wysokość wkładu własnego, rodzaj udzielanego kredytu lub pożyczki, zabezpieczenia kredytowe, czy nawet dotychczasową historię kredytową. Wszystko to wpływa na możliwość otrzymania kredytu, zaś od strony banku ułatwia oszacowanie ryzyka i wydanie decyzji kredytowej. 

Ryzyko kredytowe banku – dlaczego banki udzielają pożyczek i kredytów mimo ponoszenia ryzyka?

Szacowanie ryzyka kredytowego jest najważniejszą czynnością przed udzieleniem pożyczki czy kredytu. Instrumenty finansowe polegające na wypożyczaniu środków finansowych zawsze obciążone są ryzykiem. Praca osoby szacującej ryzyko polega na umiejętnym balansowaniu pomiędzy współczynnikiem ryzyka a możliwością osiągania zysków przez bank. 

Należy pamiętać, że większość przychodów w banku nie pochodzi z umieszczonych tam depozytów, ale właśnie z prowizji i oprocentowania za udzielone środki kredytowe. Bank nie może zatem zrezygnować z udzielania środków w ramach pożyczek i kredytów – naczelnym zadaniem jest jednak umiejętne szacowanie komu przekazać środki i jak się zabezpieczyć przed niebezpieczeństwem braku spłaty. 

Zmaterializowanie ryzyka kredytowego – na czym polega i w jaki sposób się odbywa?

Mianem ryzyka zmaterializowanego określa się taki typ ryzyka, które zaistniało i miało rzeczywisty wpływ na osiągnięcie celów – w przypadku ryzyka kredytowego, na odzyskanie środków od kredytobiorcy. Jeśli ryzyko się zmaterializuje należy założyć, że szacunki były w którymś momencie chybione lub doszło do sytuacji, która nie została przewidziana w szacunkach. Każde zmaterializowane ryzyko kredytowe przyniesie stratę dla banku.